Ticaret’ten uluslararası gözetim kuruluşlarına yeni düzenleme

Ticaret Bakanlığı, dış ticarete konu malların kalite, miktar, fiyat ve gümrük sınıflandırması gibi unsurlarını denetleyen uluslararası gözetim kuruluşlarına (UGK) ilişkin yeni kuralları belirledi.

Resmi Gazete’de yayımlanan “Uluslararası Gözetim Kuruluşu Statüsüne İlişkin Tebliğ (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2025/30)”, bu kuruluşların statü alma süreçlerini, yükümlülüklerini ve denetim esaslarını düzenlendi.

Tebliğ, ithalat ve ihracatta güvenilirliği artırmak amacıyla, gözetim faaliyetinde bulunacak şirket ve kuruluşlara UGK statüsü verilmesini, bu kuruluşların şartlarını ve faaliyetlerinin denetimini kapsıyor. Gözetim faaliyetleri; malların kalite ve miktar kontrolü, depolama, yükleme, boşaltma, nakil süreçlerinin incelenmesi ile fiyat ve gümrük sınıflandırmasının doğruluğunun saptanmasını içeriyor.

Tebliğ, UGK’leri A ve B tipi olarak sınıflandırıyor. A tipi UGK’ler, TS EN ISO/IEC 17020 standardına göre akredite olmuş kuruluşlar; B tipi UGK’ler ise bu akreditasyona sahip olmayan veya akreditasyon kapsamı dışında faaliyet gösteren kuruluşlar olarak tanımlandı. A tipi UGK’ler, akreditasyon kapsamıyla sınırlı faaliyet yürütürken, B tipi UGK’ler için en az bir uzman personel istihdamı zorunlu.

UGK statüsü almak isteyen kamu kuruluşları, Türk Ticaret Kanunu’na tabi şirketler veya mesleki sorumluluk sigortası bulunan iktisadi işletmeler, ilgili belgelerle bölge müdürlüklerine başvuracak. A tipi UGK’ler her zaman, B tipi UGK’ler ise Ocak, Mayıs ve Eylül aylarında başvuru yapabilecek.

Başvurular, bölge müdürlüklerince incelenip Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü’ne iletilecek.

Statü, Bakanlığın internet sitesinde yayımlanarak resmiyet kazanacak. B tipi UGK’ler yılda en az bir kez denetlenirken, A tipi UGK’ler gerekli görüldüğünde denetlenecek. Tebliğe aykırı hareket edenlere yazılı uyarıdan statü iptaline kadar çeşitli yaptırımlar uygulanacak. Ayrıca, UGK’lerin kayıtlı elektronik posta (KEP) adresi sahibi olması ve faaliyet raporlarını 6 aylık dönemlerde sunması zorunlu hale getirildi.