Türkiye’de 2024’te 120 milyon ton atık oluştu

ANKARA (İGFA) – Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2024 yılı Atık İstatistikleri Raporu, Türkiye genelinde üretilen atık miktarını ve kaynaklarını ortaya koydu. Buna göre; belediyeler, imalat sanayi işyerleri, maden işletmeleri, termik santraller, organize sanayi bölgeleri (OSB) ve hanehalklarında toplam 120 milyon ton atık oluştu. Bunun 42,2 milyon tonu tehlikeli atık olarak kayıtlara geçti.

İmalat sanayinde 4,2 milyon tonu tehlikeli olmak üzere 24,4 milyon ton atık üretildi. Bu atıkların yüzde 70,1’i satıldı veya lisanslı tesislere gönderildi, yüzde 12,1’i geri kazanıldı, yüzde 10,8’i düzenli depolama tesislerine gönderildi.

Maden işletmelerinde, dekapaj malzemesi hariç 40,5 milyon ton, dahil edildiğinde ise 1 milyar 61 milyon ton atık oluştu. Atıkların yüzde 85,1’i pasa sahalarında, barajlarda veya depolama tesislerinde bertaraf edilirken, yüzde 12,5’i ocak içine geri dolduruldu.

Termik santrallerde 10,4 bin tonu tehlikeli olmak üzere 26,5 milyon ton atık üretildi. Bu atıkların yüzde 84,6’sı kül ve cüruflardan oluştu. Atığın yüzde 86,9’u kül dağı, barajı veya depolama tesislerinde bertaraf edildi. OSB’lerde altyapı ve arıtma faaliyetleri sonucu 397 bin ton atık oluştu; bunun yüzde 95,5’i atık işleme tesislerine gönderildi.

Belediyelerde 2024 yılında 32,3 milyon ton kentsel atık toplandı. Toplam 1.401 belediyeden 1.392’sinde atık hizmeti verildi. Toplanan atıkların yüzde 88,9’u atık işleme tesislerine, yüzde 10,9’u ise belediye çöplüklerine gönderildi. Kişi başına düşen günlük atık miktarı 1,09 kilogram olarak hesaplandı.

Belediyeler tarafından işletilen atıksu arıtma tesislerinde 353 bin ton arıtma çamuru (kuru madde) oluştu.

ATIK İŞLEME TESİSLERİNDE 195 MİLYON TON ATIK İŞLENDİ

TÜİK verilerine göre atık bertaraf ve geri kazanım tesislerinde toplam 195 milyon ton atık işlendi. Bunun 139 milyon tonu bertaraf edildi, 56 milyon tonu geri kazanıldı.

Düzenli depolama tesislerinde 138 milyon ton atık bertaraf edilirken, yakma tesislerinde 448 bin ton, beraber yakma (ko-insinerasyon) tesislerinde ise 4,7 milyon ton atık enerji üretiminde değerlendirildi. Kompost tesislerinde 124 bin ton, diğer geri kazanım tesislerinde ise 51,5 milyon ton metal, plastik, kâğıt ve mineral türü atık geri kazanıldı.